Io e Tu (εγώ και εσύ)- Bernardo Bertolucci

 Το πιο πρόσφατο έργο του Bertolucci μοιάζει περισσότερο με την πρώτη απόπειρα ενός νεόκοπου σκηνοθέτη παρά με το δημιούργημα της ωριμότητας ενός τόσο γνωστού ονόματος.

Υπόθεση

Ο Λορέντζο είναι ένας προβληματικός έφηβος που δυσκολεύεται να κοινωνικοποιηθεί και διαρκώς απομονώνεται ακούγοντας μουσική με τα ακουστικά του. Όταν η τάξη του ετοιμάζεται να πάει εκδρομή στα χιόνια, παίρνει τα χρήματα της εκδρομής, αγοράζει προμήθειες και τελικά περνάει μια εβδομάδα στο υπόγειο του σπιτιού του κρυφά από όλους. Ένα βράδυ η ετεροθαλής αδελφή του τον εκβιάζει να την αφήσει να μείνει μαζί του εκεί, καθώς χρειάζεται ένα μέρος εως ότου να κατορθώσει να αποτοξινωθεί από την ηρωίνη που παίρνει. Στο διάστημα αυτό τα δύο αδέλφια γνωρίζονται μεταξύ τους, συγκρούονται και τελικά συμφιλιώνονται.

Ηθοποιία

Και οι δύο πρωταγωνιστές παραδίδουν πολύ καλές ερμηνείες σε δύο ρόλους αρκετά απαιτητικούς. Ειδικά ο νεαρός Jacopo Olmo Antinori είναι εντυπωσιακά καλός στο ρόλο του Λορέντζο, που είναι και το κινηματογραφικό ντεμπούτο του.

Σκηνοθεσία

Δυστυχώς το Εγώ και Εσύ δύσκολα μπορεί να σταθεί στο ύψος των απαιτήσεων που προκαλεί το όνομα του Bernardo Bertolucci. Το έργο περιορίζεται σε ένα σκοτεινό βρώμικο υπόγειο και διαθέτει ελάχιστα εξωτερικά πλάνα. Ο αυστηρά περιορισμένος χώρος είναι σαφώς μια σκηνοθετική πρόκληση την οποία ο Bertolucci αντιμετωπίζει με μαστοριά. Αλλάζει διαρκώς τη γωνία λήψης και το κάδρο κατορθώνοντας να δημιουργήσει οπτικό ενδιαφέρον ώστε να μην κουράζει τον θεατή, χωρίς ταυτόχρονα να τον αποπροσανατολίζει. Τα λίγα εξωτερικά του πλάνα δείχνουν για μία ακόμη φορά την ικανότητα του να χειρίζεται καλά το φως και να δημιουργεί όμορφα πλάνα. Τα στοιχεία αυτά μπορεί να εκτιμηθούν στην πρώτη προσπάθεια ενός φιλόδοξου σκηνοθέτη αλλά δεν αρκούν για τον Bertolucci που έχει στο βιογραφικό του ταινίες όπως τον Τελευταίο Αυτοκράτορα (1987) και το The Conformist (1970).

Και τα περεταίρω (ας μην διαβάσει παρακάτω όποιος δεν θέλει να γνωρίζει πως εξελίσσεται η ιστορία)

Αν το Εγώ και Εσύ διαθέτει τεχνική, δεν διαθέτει νόημα. Η ιστορία δύο προβληματικών νέων που  είναι αναγκασμένοι να μοιραστούν ένα στενό και άθλιο χώρο για μία εβδομάδα και που χάρη σε αυτή την εβδομάδα συνδέονται συναισθηματικά δεν αρκεί για να δώσει στον θεατή την αίσθηση ότι παρακολούθησε ένα ολοκληρωμένο έργο.

Επίσης οι έμμεσες αναφορές και τα υπονοούμενα που πραγματοποιούνται , δεν κατορθώνουν να το μετατρέψουν σε κάτι περισσότερο από ένα δράμα δωματίου. Για παράδειγμα η πτώση της δούκισσας, της πρώην ιδιοκτήτριας του σπιτιού του Λορέντζο, στην οικονομική ανέχεια και το γεγονός ότι ο πατέρας εγκατέλειψε τη λαϊκότερη μητέρα της Ολίβια για την πιο λαμπερή μητέρα του Λορέντζο είναι δύο στοιχεία που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως κοινωνικά σχόλια. Τα στοιχεία όμως αυτά δεν υποστηρίζονται αρκετά από τη δομή του έργου ώστε η ταινία να αποκτήσει και άλλες προεκτάσεις.

Το  Εγώ και Εσύ διαθέτει "ανοικτό τέλος" . Το τέλος αυτό αποτελεί επίδρασή από τη Νουβελ Βάγκ και συγκεκριμένα από τα 400 χτυπήματα (1959) του Τρυφώ. Στα 400 χτυπήματα το ανοικτό τέλος ενδυναμώνει το νόημα του έργου μεταφέροντας την αίσθηση μιας επανάληψης στην οποία μοιάζει παγιδευμένος ο ήρωας Αντουαν εξαιτίας του κοινωνικού συστήματος. Εδώ, αντίθετα, το ανοικτό τέλος αποδυναμώνει το έργο.  Αν και όλη η υπόθεση στηρίζεται στην εσωτερική διαδρομή που οι ήρωες διανύουν μέσα σε αυτές τις 7 μέρες είναι αμφίβολο εάν πράγματι πετυχαίνουν την ωρίμανση. Μπορεί η Ολίβια να υποσχέθηκε ότι δεν θα ξανακάνει χρήση ναρκωτικών, αλλά βάζει στην τσέπη της το πακέτο τσιγάρων με την τελευταία δόση. Ο Λορέντζο δε είπε ότι δεν θα κρύβεται και ότι θα κοινωνικοποιηθεί αλλά το τελευταίο πλάνο παγώνει στο πρόσωπό του ενώ ακούει ως συνήθως μουσική με τα ακουστικά του. Εάν λοιπόν οι ήρωες αποτυγχάνουν να ξεφύγουν από την επανάληψη στην οποία οι ίδιοι έχουν καταδικάσει τον εαυτό τους, τότε ποιά η σημασία της όλης αυτής εμπειρίας;  Όπως λοιπόν αμφισβητείται εάν οι ήρωες έμαθαν κάτι για τον εαυτό τους, έτσι υπάρχουν αμφιβολίες εάν το φιλμ αυτό έχει να προσφέρει κάτι στον θεατή.