High Noon (Tο τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές) -1952 Zinnermann : γουέστερν και Μακαρθισμός

Τα παρασκήνια

Στο γενικό κλίμα του Μακαρθισμού, στα γουέστερν  κατά τον γενικό κανόνα οι Ινδιάνοι εμφανίζονται σαν την εξωτερική απειλή. Οι Ινδιάνοι παρουσιάζονται ως άγριοι και απολίτιστοι. Κατά συνέπεια η νίκη τους στον αόρατο «ανταρτοπόλεμο» που έχουν κηρύξει κατά των λευκών θα σημαίνει την ήττα του πολιτισμού και της προόδου. Για αυτό το λόγο οι Αμερικάνοι οφείλουν να αγωνιστούν διπλά και για τα εδάφη τους αλλά και για τον τρόπο ζωής τους. Στα χρόνια λοιπόν, του μακαρθισμού και του ψυχρού πολέμου, οι Ινδιάνοι συμβολίζουν τον κομουνισμό και την Κόκκινη απειλή.

Το Tο τρένο σφυρίξει τρεις φορές είναι ένα από τα ελάχιστα γουέστερν της εποχής αυτής που δεν ακολουθεί τον γενικό κανόνα αλλά αποδεικνύεται με τον τρόπο του εξίσου ή ίσως και ακόμα περισσότερο αντισυμβατικό σε σχέση με το Η αιχμάλωτη της ερήμου (The Searchers). Είναι φτιαγμένο το 1952 λίγα χρόνια πριν όταν ο μακαρθισμός ήταν σε πλήρη ισχύ. Την εποχή αυτή μάλιστα η Επιτροπή Αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων είχε επικεντρωθεί στο Hollywood και στους συντελεστές του, καθώς ισχυριζόταν ότι πράκτορες του κομουνισμού είχαν παρεισφρήσει στο Hollywood και πραγματοποιούσαν φιλο-κομμουνιστικές και  προπαγανδιστικές ταινίες. Η Επιτροπή ξεχώριζε όσους είχαν ποτέ υπάρξει σε οργανισμό που θεωρούταν κομουνιστικός και του ζητούσε να ονομάσει τα υπόλοιπα μέλη του. Όσοι αρνούνταν να συνεργαστούν έμπαιναν σε μια μαύρη λίστα και στην ουσία αποκλείονταν από οποιαδήποτε εργασία στον κινηματογραφικό τομέα ή πολλές φορές και οπουδήποτε αλλού.

Κάτι παρόμοιο συνέβη στον σεναριογράφο και κατά το ήμισυ παραγωγό της ταινίας αυτής, Tο τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές,  Carl Foreman. Ο Foreman είχε υπάρξει μέλος κάποια κομουνιστικής οργάνωση πριν από 10 χρόνια. Όταν του ζητήθηκε να κατονομάσει τα υπόλοιπα μέλη εκείνος αρνήθηκε με αποτέλεσμα να μπει στην περιβόητη λίστα. Ο συνέταιρος του Stanley Kramer τον υποχρέωσε να πουλήσει το μέρος της εταιρείας που του άνηκε και ήθελε να τον διώξει και από την ταινία που εκείνη τη στιγμή η εταιρεία ετοίμαζε (Tο τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές). Ο σκηνοθέτης Fred Zinnemann και ο πρωταγωνιστής του έργου Gary Cooper αντιτάχθηκαν και προστάτεψαν όσο μπορούσαν τον Foreman διασφαλίζοντας τη θέση του στην ταινία. Παρά ταύτα πριν ακόμα η ταινία βγει στις αίθουσες ο Foreman κατέφυγε στην Αγγλία γνωρίζοντας ότι δεν θα κατόρθωνε να δουλέψει ξανά στην Αμερική.

Η Ιστορία

 Ο μεγάλος σε ηλικία σερίφης μιας πόλης παντρεύεται και συνταξιοδοτείται. Η γυναίκα του άλλωστε είναι «ειρηνίστρια» και δεν θα του επέτρεπε να μείνει στο επάγγελμα. Ολόκληρη η πόλη αναγνωρίζει ότι ο γέρο σερίφης έφερε την ασφάλεια και την τάξη στην πόλη τους και είναι πολύ ευγνώμονες για αυτό αλλά περιμένουν ένα σερίφη νεότερο. Την ίδια μέρα ωστόσο, φτάνει ένα τηλεγράφημα ότι ένας φονιάς και εγκληματίας που είχε συλλάβει ο σερίφης έχει απελευθερωθεί με χάρη και επιστρέφει στην πόλη με το μεσημεριανό τρένο ώστε να ενωθεί με την παλιά συμμορία του και να σκοτώσει τον σερίφη. Όταν η είδηση φτάνει στην πόλη όλοι συμβουλεύουν τον σερίφη να φύγει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, εκείνος όμως νιώθει ότι είναι καθήκον του να μην υποχωρήσει στις απειλές αλλά να παραμείνει και να προστατέψει την πόλη συλλαμβάνοντας τον κακοποιό. Η γυναίκα του η οποία αντιλαμβάνεται ότι θα επακολουθήσει μάχη του δηλώνει ότι εκείνη θα φύγει με το μεσημεριανό τρένο έστω και χωρίς αυτόν. Ο σερίφης ζητά εθελοντές από την πόλη ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη συμμορία. Οι κάτοικοι, όμως, όσο ευγνώμονες και να ήταν στην αρχή του έργου αρνούνται να τον βοηθήσουν είτε επειδή φοβούνται για την ζωή τους είτε επειδή πιστεύουν ότι το θέμα είναι προσωπικό καθώς ο κακοποιός επιστρέφει για εκείνον και μόνο, είτε ακόμα επειδή νομίζουν ότι εάν γίνει οποιαδήποτε μάχη στην πόλη, η πόλη τους θα γίνει κακόφημη και θα χάσουν την οποιαδήποτε πιθανή χρηματοδότηση. Ο Σερίφης λοιπόν μένει μόνος απέναντί στη συμμορία. Αν και απογοητευμένος και φοβισμένος δεν εγκαταλείπει αλλά μένει να παλέψει. Όταν πέσουν οι πρώτοι πυροβολισμοί η γυναίκα του μετανιώνει για την απόφασή της και γυρίζει στην πόλη να τον βοηθήσει. Η βοήθεια της αποδεικνύεται καίρια καθώς όχι μόνο σκοτώνει το ένα μέλος της συμμορίας αλλά και βοηθά τον Σερίφη να σκοτώσει τον αρχηγό τους. Όταν πια ολόκληρη η συμμορία έχει εξουδετερωθεί οι κάτοικοι της πόλη εμφανίζονται για να υποστηρίξουν το γενναίο ζευγάρι. Ο σερίφης όμως πετάει με περιφρόνηση το αστέρι στο χώμα και αναχωρεί με τη γυναίκα του χωρίς να πει λέξη σε κανένα.

Η σκηνοθεσία

Ο χρόνος

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της σκηνοθεσίας στο έργο αυτό είναι η χρήση του χρόνου. Ο κινηματογράφος είναι μια από τις λίγες τέχνες η οποία εμπεριέχει ποικιλοτρόπως την έννοια του χρόνου. Πέρα από τη χρονική διάρκεια που έχει η κάθε ταινία, η ιστορία που αφηγείται το έργο επίσης διαθέτει το δικό της χρόνο. Συνήθως ο χρόνος της ιστορίας είναι μεγαλύτερος από τη διάρκεια της ταινίας, γεγονός που σημαίνει ότι ένας μέρος του χρόνου «κρύβεται» και σηματοδοτείται μέσω του μοντάζ.  Η αλλαγή δηλαδή από πλάνο σε πλάνο σηματοδοτεί το πέρασμα του χρόνου είτε πρόκειται για μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου είτε για δεκάδες χρόνια.

Στην προκειμένη όμως ταινία όπου ο χρόνος έχει ιδιαίτερη σημασία για την εξέλιξη του μύθου, ο σκηνοθέτης κάνει μια ιδιότυπη επιλογή επιλέγοντας να αφήσει την ιστορία να εξελιχθεί σε πραγματικό χρόνο. Η πραγματική διάρκεια της ταινίας είναι 85 λεπτά. Ο χρόνος δε κατά τον οποίο εξελίσσεται η ιστορία είναι από τις 10.35 μέχρι τις 12 και κάτι. Φαίνεται λοιπόν ότι η ιστορία εξελίσσεται λίγο-πολύ σε πραγματικό χρόνο.

Από την αρχή του έργου όταν ανακοινώνεται ότι ο παρανοϊκός κακοποιός φτάνει στην πόλη με το τρένο των 12, ορίζεται ένα χρονικό όριο. Η διπλή αναφορά σε αυτό τον χρόνο από τους συμμορίτες που ρωτάνε εάν το τρένο θα έρθει στην ώρα του και από το τηλεγράφημα που ανακοινώνει την απελευθέρωση του κακοποιού ο θεατής συνειδητοποιεί τη μεγάλη σημασία που έχει ο χρόνος και το συγκεκριμένο χρονικό όριο στην εξέλιξη της ιστορίας.  Ο Σερίφης έχει μέχρι το μεσημέρι, ή για  να εγκαταλείψει την πόλη και να διαφύγει της συμμορίας, ή για να είναι στο τρένο με η γυναίκα του, ή για να βρει τους φίλους του ή άλλους κατοίκους της πόλης να τον υποστηρίξουν στη μάχη κ.τ.λ. Αφού οριστεί αυτό το χρονικό όριο, το οποίο θα αποτελέσει την κορύφωση του έργου ο σκηνοθέτης αρχίζει να το εκμεταλλεύεται με διάφορους τρόπους ώστε να αυξήσει την αγωνία των θεατών.

Η έννοια του χρόνου εμφανίζεται σχεδόν σε κάθε διάλογο του έργου είτε για να προτείνει μια διαφορετική ερμηνεία των γεγονότων, είτε για να εξηγήσει το παρελθόν των ηρώων και την εξέλιξή τους (μια και όλη η ταινία περιορίζεται στο παρόν) είτε για να αυξήσει την ένταση και την αγωνία των θεατών. Σε πολλούς διαλόγους χρησιμοποιείται ο διάλογος για να  δημιουργηθεί η αίσθηση ότι η αντιπαράθεση ανάμεσα στον κακοποιό και στον σερίφη είναι σχεδόν ένα τυχαίο γεγονός μια κακή συγκυρία. Εάν ο Σερίφης είχε συνταξιοδοτηθεί και παντρευτεί νωρίτερα η σύγκρουσή θα είχε αποφευχθεί. Ή αντίστροφα εάν ο κακοποιός ερχόταν μια μέρα αργότερα δεν θα τον είχε βρει ποτέ. Αυτή η τυχαία χρονική συγκυρία δημιουργεί ένα κενό χρόνου ανάμεσα στον ήδη συνταξιοδοτούμενο σερίφη και στον σερίφη που φτάνει την επόμενη μέρα, ένα κενό χρόνου που οι συμπολίτες του θα εκμεταλλευτούν ως δικαιολογία για να μην τον βοηθήσουν. Ο δε σεναριογράφος το δημιουργεί για να αναδείξει τον ηρωισμό ενός χαρακτήρα που αισθάνεται την έννοια του καθήκοντος πέρα από τα τυπικά χρονικά όρια που ορίζει ο νόμος και οι κοινωνικές συμβάσεις και για το λόγο αυτό αποδεικνύεται ήρωας.

Στους διαλόγους επίσης συχνά εμφανίζεται ο χρόνος για να δοθεί το παρελθόν και η εξέλιξη των ηρώων. Μια και ολόκληρη η ταινία εξελίσσεται αυστηρά στον παρόντα χρόνο οι διάλογοι χρησιμοποιούνται για να δώσουν το παρελθόν. Πριν 5 χρόνια ήρθε ο Γουίλ ως σερίφης στην πόλη και φυλάκισε τον Μίλερ διαλύοντας τη συμμορία του. Λίγο αργότερα ξεκίνησε μια σχέση με την Ελενα Ραμίρεζ την πρώην κοπέλα του κακοποιού από την οποία χώρισε περίπου 1 χρόνο πριν. Μέσα σε αυτό το χρόνο γνωρίζει την Ειμι και αποφασίζει να συνταξιοδοτηθεί για να την παντρευτεί.

Η κύρια όμως χρήση του χρόνου στους διαλόγους έχει στόχο να αυξήσει την ένταση για το χρόνο που περνάει καθώς πλησιάζει το όριο των 12. Ο συναγερμός δίνεται με εμφατικές φράσεις όπως «Φύγε από την πόλη αυτή τη στιγμή, όσο έχεις ακόμα χρόνο» μια συμβουλή που δίνεται ξανά και ξανά στον ήρωα. Σε απάντηση ο ήρωας συχνά επαναλαμβάνει «ότι δεν έχει χρόνο». Αρχικά δεν έχει χρόνο να εξηγήσεις τις αποφάσεις του και τις πράξεις και τελικά δεν έχει χρόνο να μαζέψει την πρέπουσα υποστήριξη. Ο διάλογος ορίζει το χρονικό περιθώριο. Αρχικά λέγεται ότι έχει μόνο μια ώρα και αργότερα στο Σαλούν λέγεται ότι ο Κειν θα είναι νεκρός σε μισή ώρα.

Πέρα από τους διαλόγους ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί πάρα πολλά πλάνα ρολογιών όπου καταμετράται ο χρόνος. Ρολόγια είτε σε πρώτο πλάνο είτε στο βάθος εμφανίζονται: στο χώρο που γίνεται ο γάμος, στο σταθμό του τρένου, στο κουρείο, στο Σαλούν, στο λόμπυ του ξενοδοχείου, στο δωμάτιο της Έλενας και στο γραφείο του σερίφη. Σχεδόν σε κάθε κλειστό χώρο υπάρχει ένα ρολόι το οποίο καταμετρά το χρόνο που απομένει ως τις 12. Ταυτόχρονα με τον αφηγηματικό χρόνο που μας δίνεται από τα ρολόγια, περνούν και τα λεπτά της διάρκειας της ταινίας.

Το μοτίβο των ρολογιών και του χρόνου ο σκηνοθέτης το χτίζει σε όλη την ταινία ώστε να έχει τη δυνατότητα να το εκμεταλλευτεί στην στιγμή της έκρηξης την έντασης, στην άφιξη του τρένου που σηματοδοτεί το πλήρωμα του χρόνου. Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα σκηνή που εκμεταλλεύεται στο έπακρο το ρυθμό του μοντάζ ακολουθώντας  στην ουσία τα πρότυπα του ρυθμικού μοντάζ του Αϊζενστάιν. Η σκηνή ξεκινά με ένα μεσαίο  πλάνο που στο πίσω μέρος του εμφανίζεται το ρολόι στο γραφείο του Σερίφη. Η ώρα είναι 11.55. -Ο σερίφης γεμίζει το όπλο του- αντίστοιχα οι συμμορίτες επίσης ετοιμάζουν τα όπλα τους- ο σερίφης ετοιμάζει τη διαθήκη του- κοντινό στο ρολόι- ώρα 11.58 ( αρχίζει η μουσική η οποία μιμείται του χτύπους ενός ρολογιού)- πιο κοντινό στο σερίφη που γράφει τη διαθήκη του- κοντινό στα πόδια των συμμοριτών που πλησιάζουν τις γραμμές του τρένου σε κορύφωση της αναμονής τους- άδειες γραμμές του τρένου μας κάνουν να προσδοκούν την εμφάνιση του, ένα μοτίβο που έχει εμφανιστεί και νωρίτερα στην ταινία σαν ένα είδος προ-οικονομίας- η εκκλησία με τους πολίτες σιωπηλοί προσεύχονται σε αναμονή πιθανότατα του θανάτου του σερίφη- κοντινά πλάνα στο φίλο του που αρνήθηκε να τον υποστηρίξει και στον άλλον που αν και αρχικά θέλησε να πολεμήσει μαζί του υποχώρησε- είναι οι άνθρωποι που προσδοκούμε την τελευταία στιγμή να αλλάξουν απόφαση και να σταθούν μαζί του αλλά οι προσδοκίες μας είναι μάταιες- το σαλούν με κοντινά στο μεθύστακα και στον μπάρμαν που στοιχημάτιζε εναντίον του-ούτε από κει θα έρθει βοήθεια- κοντινό στο εκκρεμές του ρολογιού που σηματοδοτεί τα τελευταία δευτερόλεπτα που περνούν- κοντινό στο σερίφη που ακόμα γράφει τη διαθήκη του- πλάνα των έρημων δρόμων της πόλης όλοι οι κάτοικοι έχουν κρυφτεί ώστε να μην βρεθούν στην αντιπαράθεση, βοήθεια για τον σερίφη δεν έρχεται από πουθενά- οι άδειες γραμμές του τρένου ξανά- οι εγκληματίες σε κοντινό κοιτούν με ανυπομονησία τον ορίζοντα των γραμμών αυτών- πολύ κοντινά πλάνα στα πρόσωπα των πιο στενών φίλων του σερίφη και τελικά στο πρόσωπο της πρώην ερωμένης του και της γυναίκας του- ούτε από κει έρχεται συμπαράσταση, μόνο αγωνία- πολύ κοντινό πλάνο στους δείκτες του ρολογιού στο δωμάτιο της  Έλενας- ώρα 11.59- Πολύ κοντινό πλάνο στο εκκρεμές του ρολογιού από περίεργη γωνία που το κάνει να πηγαινοέρχεται σχεδόν απειλητικά προς το μέρος του θεατή- τα τελευταία δευτερόλεπτα σχεδόν πέρασαν- πολύ κοντινό πλάνο στα πρόσωπα της συμμορίας- πολύ κοντινό στο πρόσωπο του σερίφη- κοντινό στο ρολόι – ώρα 12.00- ζουμ και κοντινό στην καρέκλα όπου ο Μίλερ απείλησε ότι θα σκοτώσει τον σερίφη Γουιλ-Το σφύριγμα του τρένου σηματοδοτεί το πλήρωμα του χρόνου- κοντινά πλάνα των γυναικών, των συμμοριτών και του σερίφη μας δείχνουν την αντίδρασή τους στον ήχο αυτό. Ο χρόνος τελείωσε. Οι γραμμές του τρένου γεμίζουν  με τον ερχομό του. Ο Γουίλ κλείνει την διαθήκη του.

Η σκηνή αυτή κατακερματίζεται σε πολλά μικρής χρονικής διάρκειας πλάνα ανάμεσα στα οποία εμφανίζονται συχνά τα πλάνα του ρολογιού με την ώρα. Με τον τρόπο αυτό τα τελευταία αυτά λεπτά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Η ένταση χτίζεται καθώς ο χρόνος περνάει. Ο σκηνοθέτης ξεκινάει τη σκηνή με πλάνα τα οποία είναι μεσαία και έχουν αρκετή διάρκεια για να καταλήξει σε πλάνα που γίνονται ολοένα πιο κοντινά και πιο σύντομα. Με τον τρόπο αυτό επιταχύνει τον ρυθμό της ταινίας και αυξάνει την αγωνία. Ταυτόχρονα στα πλάνα που παρεμβάλλονται ο θεατής έχει την ευκαιρία να δει τις αντιδράσεις όλων των κεντρικών χαρακτήρων του σερίφη και των κακοποιών σε αντιπαράθεση, των γυναικών και των φίλων του και της πόλης ολάκερης και να βεβαιωθεί ότι τελικά ο σερίφης θα σταθεί μόνος απέναντι στην απειλή, εγκαταλειμμένος από τους πάντες.   
Το μοτίβο των ρολογιών και του χρόνου ο σκηνοθέτης το χτίζει σε όλη την ταινία ώστε να έχει τη δυνατότητα να το εκμεταλλευτεί στην στιγμή της έκρηξης την έντασης, στην άφιξη του τρένου που σηματοδοτεί το πλήρωμα του χρόνου. Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα σκηνή που εκμεταλλεύεται στο έπακρο το ρυθμό του μοντάζ ακολουθώντας

Άλλα ενδιαφέρονται σκηνοθετικά στοιχεία

Το πλάνο της καρέκλας στο γραφείο του σερίφη γίνεται ένα σύμβολο του εγκληματία Μίλερ και της απειλής που έκανε ενάντια στον Σερίφη. Το πλάνο αυτό και ο συμβολισμός του δίνεται στον θεατή κατά τη συζήτηση του Σερίφη με τον δικαστή λίγο πριν ο δεύτερος εγκαταλείψει την πόλη. Η αναφορά του ονόματος του Μίλερ στο έργο είναι συχνή αν και ο θεατής δεν τον βλέπει παρά μόνο στο τέλος. Ο σκηνοθέτης λοιπόν χρειάζεται ορισμένες εικόνες που θα υποδηλώνουν την παρουσία του ώστε να μην χρειάζεται τον ήχο κάθε φορά που χρειάζεται να αναφερθεί σε αυτόν. Το πλάνο της καρέκλας και των άδειων γραμμών του τρένου αποκτούν το ρόλο αυτό. Το πρώτο είναι το συμβολο του ίδιου και της απειλής του ενώ το δεύτερο του ίδιου και την επικείμενης παρουσίας του.

Το νόημα

Όπως ειπώθηκε και παραπάνω στο έργο αυτό δημιουργήθηκε από ένα σεναριογράφο κατατρεγμένο ήδη από το καθεστώς του ΜακΚάρθυ και βγήκε στις αίθουσες μέσα σε αυτό το κλίμα. Ήταν λογικό λοιπόν η απόφαση του Σερίφη να σταθεί μόνος απέναντι στην απειλή του κακοποιού Μίλερ να θεωρηθεί σαν την προτροπή στους Αμερικάνους να αντισταθούν στον εκφοβισμό και τις απειλές της Επιτροπής Αντι-Αμερικάνικών ενεργειών. Ο σερίφης αναλαμβάνει να αντισταθεί στον κακοποιό όχι τόσο γιατί απειλείται η ζωή του. Μπορεί να διαφύγει άνετα της απειλής αυτής (καταδίδοντας άλλους στην επιτροπή) αποχωρώντας όπως ήταν ήδη προγραμματισμένο από τη δουλειά και την πόλη. Κανείς δεν θα τον κατηγορούσε για αυτό ούτε καν ο θεατής. Στην ουσία ο σερίφης αντιστέκεται στον εκφοβισμό. Στην ιδέα ότι η έννομη κατάσταση και τα ανθρώπινα δικαιώματα μπορούν να καταστρατηγηθούν υπό μια ομάδα ανθρώπων με δύναμη.

Στην ερμηνεία αυτή της ταινίας συνηγορεί κυρίως ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται οι κάτοικοι της πόλης και οι αιτίες των επιλογών τους. Μόνο ο ιδιοκτήτης του Σαλούν και του ο ιδιοκτήτης του  Ξενοδοχείου ξεκάθαρα δηλώνουν την αντιπάθεια τους απέναντι στο σερίφη και στην έννομη κατάσταση που αυτός έχει επιβάλει. Για τους δύο αυτούς η επιστροφή της συμμορίας σημαίνει αύξηση των κερδών τους.  Είναι χαρακτήρες που παρουσιάζονται πιο αρνητικά από τους υπόλοιπους γιατί για οικονομικό προσωπικό όφελος επιθυμούν την επιστροφή στην άγρια απολίτιστη κατάσταση και το θάνατο του σερίφη. Στο ίδιο πλαίσιο συγκαταλέγεται και ο βοηθός του σερίφη που παραιτείται την πιο κρίσιμη στιγμή και πάλι προσπαθώντας να εξασφαλίσει αποκλειστικά το προσωπικό του συμφέρον.  Οι υπόλοιποι χαρακτήρες αν και εγκαταλείπουν τον Σερίφη ενώ κανονικά του οφείλουν ευγνωμοσύνη δεν φαίνεται να έχουν τόσο χαμηλά κίνητρα. Οι δικαιολογίες τους για την αναποφασιστικότητά τους  είναι λόγοι που θα μπορούσαν άνετα να ισχύσουν σαν επιχειρήματα που χρησιμοποιούσαν οι Αμερικάνοι που ανέχονταν τον Μακαρθισμό και το κλίμα εκφοβισμού που δημιουργούσε. Καταρχάς ότι το θέμα αυτό δεν τους αφορά, δεν πρόκειται για επίθεση εναντίον τους άρα δεν είναι προσωπική τους υπόθεση. Κάποιος στην εκκλησία λέει ότι οι απειλές του Μιλερ στρέφονται προσωπικά ενάντια στον Γουιλ άρα το πρόβλημα δεν είναι της πόλης. Μια άλλη δικαιολογία η οποία λέγεται από το φίλο του Σερίφη είναι ότι δεν χρειάζεται το θέμα να γιγαντώνεται καθώς η ζωή του σερίφη στην ουσία δεν απειλείται μια και απλά μπορεί να φύγει και να αποφύγει την αντιπαράθεση. Η πόλη για να ανθίσει οικονομικά πρέπει να αποφύγει τις φασαρίες είτε αυτές καταλήξουν υπέρ του Σερίφη είτε καταλήξουν υπέρ του κακοποιού. Άλλοι χρησιμοποιούντο επιχείρημα ότι έχουν οικογένεια και παιδιά και οφείλουν να προστατέψουν το εαυτό τους ώστε να μπορούν να προστατέψουν την οικογένεια τους. Υπάρχει και ο χαρακτήρας που όταν διαπιστώνει ότι μόνος με τον Σερίφη αισθάνεται ότι οι πιθανότητες είναι εναντίον τους και τρέπεται σε φυγή. Ο ίδιος δικαιολογεί τον εαυτό του λέγοντας ότι εφόσον κανείς άλλος δεν παρίσταται γιατί θα πρέπει μόνο αυτός να πάρει το ρίσκο; Δεν είναι λέει καθήκον του.  Ο παλιός δε σερίφης αποδεικνύεται κυνικός και αρνείται να το παίξει ήρωας ή μάρτυρας για μια κοινωνία που δεν μπορεί να τον εκτιμήσει. Θεωρεί ότι η θυσία του θα είναι για τι τίποτα.  Το έργο αν και αρχικά διαχωρίζει τους χαρακτήρες που από την αρχή φαίνεται ότι δρουν μόνο με βάση το προσωπικό συμφέρον αποδεικνύει τελικά ότι όλοι οι κάτοικοι ανεξάρτητα των δικαιολογιών τους είναι κατακριτέοι και δρουν υστερόβουλα αγνοώντας το καλό κοινό.

Οι μόνοι χαρακτήρες που σε ένα βαθμό δικαιώνονται από την ταινία, πέρα από τον κεντρικό χαρακτήρα, είναι οι δύο γυναίκες και το νεαρό αγόρι.  Σύμφωνα με την παράδοση των γουέστερν οι γυναίκες είναι οι θεματοφύλακες και οι ρίζες του πολιτισμού και του νόμου. Η ιδέα αυτή εκφράζεται και στη συνάντηση στην εκκλησία όταν δύο γυναίκες υψώνουν την φωνή τους και διαμαρτύρονται λέγοντας ότι οι άνδρες οφείλουν να βοηθήσουν τον σερίφη και προστατέψουν την έννομη κατάσταση της πόλης. Η Έλενα Ραμίρεζ ίσως να μπορεί να ειδωθεί σαν την προσωποποίηση μια μειονότητας, του μεξικάνικου πληθυσμού, που στην Αμερική ζει παραγκωνισμένος. Ο αγώνας αυτός δεν είναι δικός της (και δικός τους). Αν και κατανοεί τις αξίες για τις οποίες γίνεται υποχωρεί ώστε να μπορέσει να επιβιώσει. Λέει μάλιστα ότι αν ο Σερίφης ήταν δικός της (αν η Αμερικάνική χώρα όντως άνηκε και στους Μεξικάνου) θα καθόταν να πολεμήσει. Η ταινία συνεπώς την συγχωρεί για την υποχώρησή της. Από την άλλη η Είμι που επιζητά να είναι ιδεαλίστρια και να μην καταφεύγει στη βία την κρίσιμη στιγμή υπαναχωρεί για να προστατέψει ότι θεωρεί πολύτιμο. Με τον τρόπο αυτό μετατρέπεται σε άξια συμπολεμίστρια του Σερίφη και δικαιώνεται. Ο δε νεαρός που αποδεικνύεται τόσο αφοσιωμένος στον Σερίφη και διαρκώς προσπαθεί να τον βοηθήσει ίσως να συμβολίζει τη νεότερη γενιά της Αμερικής και το μέλλον της χώρας. Η ταινία μοιάζει απογοητευμένη από τη σύγχρονη Αμερικάνικη κοινωνία από τον τρόπο με το οποίο παρουσιάζει αυτή την πόλη και τους κατοίκους της. Η απογοήτευση αυτή φαίνεται στην κίνηση του σερίφη που πετάει στο χώμα το αστέρι του. Το αστέρι, το σύμβολο του νόμου, δεν αξίζει τίποτα εάν δεν το στηρίζει η κοινωνία. Η ελπίδα εναποτίθεται στου νέους και στο μέλλον, καθώς ο νεαρός κοιτάζει με δέος και πικρία το αστέρι στο έδαφος και στηρίζει το σερίφη να ανέβει στην άμαξα.