Monday, March 14, 2011

Deconstructing Harry 1997- Woody Allen


Η Υπόθεση: Το Διαλύοντας (από-δομώντας τον Χάρυ) περιγράφει την ζωή ενός επιτυχημένου συγγραφέα. Ο Χάρυ (Woody Allen) λαμβάνει να μια πρόσκληση να πάει στο παλιό του κολέγιο, από όπου είχε αποβληθεί, για να τιμηθεί για το έργο της ζωής του. Η πρόσκληση αυτή τον κολακεύει αλλά και τον φοβίζει. Προσπαθεί να βρει φίλους του να τον συνοδέψουν σε αυτό το γεγονός αλλά όλοι σχεδόν είναι θυμωμένοι για τον τρόπο με το οποίο τους παρουσιάζει στα βιβλία του. Ο ίδιος ο Χάρυ έχει χάσει την έμπνευση του και δεν μπορεί να γράψει κάτι ενδιαφέρον. Ξεκινά να πάει τελικά στο κολέγιο συνοδευόμενος από το γιο του, ου τον απήγαγε από την πρώην γυναίκα του, μια πόρνη και ένα φίλο του. Στο ταξίδι αυτό σκεφτόμενος το παρελθόν του αλλά και τους χαρακτήρες των βιβλίων του προσπαθεί να αντιμετωπίσει το άγχος του, να συμφιλιωθεί με την πραγματικότητα σε σχέση με τον εαυτό και την ζωή του και να ξεπεράσει το συγγραφικό του μπλοκάρισμα.
Η υπόθεση του έργου αυτού είναι εμπνευσμένη από τις Άγριες Φράουλες του Μπέργκμαν. Και σε αυτό το έργο ο καθηγητής ξεκινά ένα ταξίδι προς τη γενέτειρα του όπου θα τιμηθεί. Στη διάρκεια του ταξιδιού θυμάται την ζωή και το παρελθόν του. Δεν είναι επίσης τυχαίο το όνομα του ήρωα Block το οποίο έχει και ο ήρωας του Μπέργκμαν αλλά ίσως επίσης να αναφέρεται και στο συγγραφικό μπλοκάρισμα του ήρωα.
Δομή-Αφήγηση: Η αφήγηση σε αυτό το έργο δεν είναι γραμμική. Υπάρχουν πολλά φλας – μπακ που αναφέρονται στο παρελθόν του ήρωα ενώ ταυτόχρονα η ταινία εξελίσσεται. Επιπλέον συχνά το έργο αναμειγνύει την πραγματικότητα με σκηνές από τα βιβλία του ήρωα. Κάποιες από αυτές τις σκηνές είναι εξ ολοκλήρου φανταστικές με συμβολικό περιεχόμενο ενώ άλλες αναφέρονται σε πραγματικά γεγονότα της ζωής του ήρωα τα οποία όμως έχει εμπλουτίσει με φανταστικά στοιχεία ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερο ακόμα ενδιαφέρον. Η ίδια η πραγματική ζωή του ήρωα διανθίζεται με στιγμιότυπα τόσο σουρεαλιστικά που μοιάζει μερικές φορές φανταστική. Παρά το ανακάτεμα αυτό ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα στο παρελθόν και το παρόν ο Γούντυ Αλλεν κατορθώνει να διατηρήσει μια αίσθηση διαύγειας στο έργο του καθώς ο θεατής εύκολα και γρήγορα μπορεί να κατανοήσει που τοποθετείται η κάθε σκηνή.
Το νόημα: Ο τίτλος του έργου δίνει ένα αρχικό στίγμα του νοήματος του. Το έργο αυτό θα επιχειρήσει να διαλύσει και κατά συνέπεια να εξηγήσει τον ήρωα Χάρυ Ο τίτλος μεταφράστηκε στα Ελληνικά ως Διαλύοντας τον Χάρυ αν και μια πιο ακριβής μετάφραση θα ήταν απο-δομώντας τον Χάρυ. Με τον τίτλο αυτό ο Γούντυ Άλλεν πιθανότατα αναφέρεται στην «αποδόμηση» του Ντεριντά.. Πέρα όμως από τη χρήση του όρου στη φιλοσοφία η «αποδόμηση» χρησιμοποιείται ως εργαλείο στην κριτική ενός οποιοδήποτε κειμένου λογοτεχνικού ή κινηματογραφικού για παράδειγμα. Σύμφωνα με αυτή την θεωρία το κάθε κείμενο δεν έχει κάποιο σταθερό συμπαγές νόημα αλλά αποτελείται από διαφορετικές και συχνά αντικρουόμενες ιδέες επιτρέποντας και διαφορετικές ερμηνείες.
Στόχος λοιπόν του έργου είναι να αναλυθεί ο βασικός χαρακτήρας του ο Χαρυ. Ο θεατής παρακολουθεί στην ουσία τον εσωτερικό διάλογο ενός ήρωα σε κρίση. Ο Χάρυ αντιμετωπίζοντας συγγραφικό μπλοκ αισθάνεται ανασφαλή και αποτυχημένος. Μην μπορώντας να στραφεί στην φαντασία του για πρώτη φορά οφείλει να αντιμετωπίσει την πραγματικότητά της ζωής του. Αισθάνεται δυστυχής, ανίκανος να λειτουργήσει και αναρωτιέται ποίο είναι το νόημα της ζωής ώστε να είναι κάποιος ευτυχισμένος. Ο Χάρυ λοιπόν επιχειρεί μια ανασκόπηση της ζωής του προσφέροντας (σύμφωνα με την αποδόμηση) πολλές διαφορετικές και σε ένα βαθμό αντικρουόμενες ερμηνείες των γεγονότων της ζωής του είτε μέσα από τα βιβλία του, είτε μέσα από τις αναμνήσεις του είτε μέσω των διαλόγων με τους γύρω του. Όλη αυτή η ανάλυση δεν οδηγεί πουθενά απλά του επιτρέπει να συμφιλιωθεί με τον εαυτό του και τα ελαττώματά του να είναι ευτυχισμένος μόνο που απλά ζει. Η αποδοχή αυτή φέρνει στον ήρωα την γαλήνη που αποζητά και την έμπνευση για το επόμενο βιβλίο.
Σημείωση: Είναι ενδιαφέρον πως και σε αυτό το έργο η (καλλιτεχνική) δημιουργία συνδέεται και εξισώνεται με την ζωή. Ο ήρωας ζει και μέσα στα έργα του και αντλεί έμπνευση για αυτά από την ζωή του.

No comments: